Tiểu vùng văn hóa duyên hải Nam Trung Bộ: Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận

Tiểu vùng văn hóa duyên hải Nam Trung Bộ: Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận (thuộc Bộ sách Không gian văn hóa Việt)

Nhà xuất bản: NXB Thông tin - Truyền thông

Tác giả: Hà Nguyễn

Năm xuất bản: 2013

Số trang: 212 trang

Khổ sách: 14.5 x 20.5 cm

Trọng lượng: 300g

Dạng bìa: Bìa mềm

Giới thiệu sách: 


 

Tiểu vùng văn hóa duyên hải Nam Trung Bộ: Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận  

Duyên hải Nam Trung Bộ là cái nôi hình thành và phát triển của nhiều nền văn hóa lâu đời như Chăm Pa cổ. Đến nay, trải khắp các tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ đâu đâu cũng có di tích lịch sử, văn hóa. Duyên hải Nam Trung Bộ là phần đất của 8 tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận. Các địa bàn trọng điểm gồm Đà Nẵng - Quảng Nam, Nha Trang - Ninh Chữ, Phan Thiết - Mũi Né. Nha Trang . So với nhiều vùng trong cả nước, Duyên hải Nam Trung Bộ là vùng đất mới. Dù vậy, những sắc thái văn hóa nơi đây có nhiều nét độc đáo, riêng biệt, mang một vẻ đẹp khác lạ trong tổng thể văn hóa Việt Nam.

Nhằm giữ gìn, tôn tạo, phát huy, giao lưu và quảng bá giá trị văn hóa của vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, đồng thời đáp ứng nhu cầu tìm hiểu về nền văn hóa của các vùng miền, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông giới thiệu cuốn sách Tiểu vùng văn hóa Duyên hải Nam Trung Bộ do nhóm tác giả Hà Nguyễn biên soạn.

Nội dung cuốn sách trình bày khá rõ nét các yếu tố làm nên bản sắc văn hóa riêng biệt của vùng này đó là:

Vùng văn hoá Duyên hải Nam Trung Bộ là nơi có lịch sử khai phá muộn hơn so với Nam Bộ, không thuộc địa bàn tụ cư lâu đời của người Việt như ở Bắc Bộ. Ngoài ra, xưa kia nơi đây có thời kì khá dài là nơi định cư của các tiểu vương quốc Chăm-pa. Chính vì vậy, đặc điểm căn bản văn hoá của vùng miền chủ yếu mang dấu tích văn hoá Chăm-pa. Nhiều di sản văn hoá hữu thể vẫn còn tồn tại từ thời đó đến nay như Tháp Bà Po Nagar (Nha Trang – Khánh Hòa),  tháp Pô Shanư (Phan Thiết – Bình Thuận), tháp Hòa Lai (Ninh Hải – Ninh Thuận)... Được xem như những đại diện tiêu biểu cho các giai đoạn phát triển nghệ thuật và kiến trúc đối với lịch sử nền văn hoá Duyên hải Nam Trung Bộ.

Nơi đây phần nào đã chịu sự ảnh hưởng từ các yếu tố tự nhiên như núi non, biển, sông ngòi, các đầm và đồng bằng vào trong các thành tố văn hoá. Thể hiện qua các loại hình văn hóa, tập tục xã hội nói chung và cuộc sống trong các làng, xã đồng bằng ven biển nói riêng.  Với các làng nghề thủ công truyền thống nổi tiếng như: Gốm Bầu Trúc (Ninh Thuận); làng dệt Mỹ Nghiệp (Ninh Thuận) nước mắm Khánh Hòa…

Văn hóa nơi đây gắn liền với các lễ hội như : lễ hội Cầu Ngư (Khánh Hòa); lễ hội Katê (Ninh Thuận và Bình Thuận); lễ hội Rija Nuwga (Bình Thuận).  Lễ Cầu ngư một điểm đặc biệt khác là các khu đền tháp còn khá nguyên vẹn, những đình, chùa, miếu mạo cổ kính, những làng nghề đục gỗ, đá, gốm mỹ nghệ, chằm nón, quay tơ dệt vải. Một vài địa điểm nổi bật như Đà Nẵng - Quảng Nam với nhiều cung điện, đền đài, thành quách uy nghi, tráng lệ, hay phố cổ Hội An - một bảo tàng sống về kiến trúc và lối sống đô thị cổ.

Đời sống vật chất, tinh thần của người dân nơi đây cũng khá phong phú với những đặc sản nổi tiếng tiêu biểu như: nem Ninh Hòa, bánh ướt Diên Khánh (Khánh Hòa); cháo chua (của dân tộc Chăm) . Bánh căn, một món ăn dân dã đặc trưng của vùng Suốt dọc duyên hải Nam Trung Bộ, từ sau Tết cho đến quá giữa năm du khách có thể được tham quan những lễ hội độc đáo, đậm chất văn hóa biển, như lễ Cầu ngư ở Sơn Trà, Thanh Khê... Các loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian, các trò chơi sôi động, hấp dẫn, như hát bội, bài chòi, hát hò khoan đối đáp, đua ghe, đấu vật, đua thuyền, thi nấu cơm, làm bánh... thu hút hàng ngàn người tham dự.

Vùng đất đầy nắng và gió này còn là điểm đến du lịch với nhiều thắng cảnh tuyệt đẹp . Biển Đà Nẵng đã được Tạp chí Forbes (Mỹ) bình chọn là 1 trong 6 bãi biển hấp dẫn nhất hành tinh. Nha Trang với nhiều vũng, vịnh, bãi tắm sóng gió miên man làm mê hồn biết bao du khách như: vịnh Cam Ranh, vịnh Vân Phong, bãi biển Đại Lãnh, bãi Trũ, hòn Tằm... Phú Yên với bờ biển dài 190km, nhiều nơi núi - biển liền kề tạo nên nhiều vịnh, đầm mang vẻ đẹp tự nhiên, hoang sơ như: vịnh Vũng Rô, vịnh Xuân Đài, vũng Lắm, đầm Cù Mông, đầm Ô Loan, ghềnh Đá Đĩa….

Nói đến du lịch biển đảo không thể không nhắc đến Cù lao Chàm (Quảng Nam), Sa Huỳnh (Quảng Ngãi), Quy Nhơn (Bình Định), Ninh Chữ - Cà Ná (Ninh Thuận), Mũi Né (Bình Thuận). Bên cạnh đó, hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa cũng nằm trên địa phận các tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ. Đây là cơ sở để phát triển loại hình du lịch nghỉ dưỡng, thể thao trên biển, trên cát và là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá để phát triển loại hình du lịch sinh thái biển, lặn biển trong tương lai.

Với những đặc điểm kể trên, khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ được xác định là một tiểu vùng văn hóa riêng, cùng với các tiểu vùng văn hóa khác mang lại cho văn hóa Việt Nam những mảng màu mới độc đáo, thú vị và vô cùng hấp dẫn.

Thông tin tác giả:

Hà Nguyễn - Là bút danh của 1 nhóm tác giả, được đào tạo tại Đại học Quốc gia HN, hiện công tác tại 1 số viện nghiên nghiên cứu của nhà nước thuộc ngành khoa học xã hội và nhân văn tại Hà Nội. Nhóm tác giả đều thuộc thế hệ 8x, có tâm huyết, muốn mang những kiến thức được đào tạo, trau dồi và những tri thức mới nhất của ngành khoa học xã hội và nhân văn phổ biến đến đông đảo độc giả, góp phần phổ biến kiến thức khoa học, nâng cao dân trí.

Một số tác phẩm đã xuất bản:

Bộ sách Kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội (gồm 10 cuốn song ngữ Anh - Việt), NXB Thông tin và Truyền thông (2010).

500 câu hỏi đáp lịch sử - văn hóa Việt Nam, NXB Thông tấn (2009, 2010, 2011, 2012).

500 câu hỏi - đáp lịch sử - văn hóa thế giới,  NXB Thông tấn (2010, 2011, 2012, 2013).

Bộ sách Không gian văn hóa Việt Nam (năm 2012 đã xuất bản được 4 cuốn: Tiểu vùng văn hóa xứ Đông, Tiểu vùng văn hóa xứ Nghệ, Tiểu vùng văn hóa xứ Quảng, Tiểu vùng văn hóa Nam Trung Bộ), NXB Thông tin và Truyền thông (2012).

Giới thiệu về biển, đảo Việt Nam, NXB Thông tin và Truyền thông, 2013.